kanw ( audios )

1- Yinmbila, allah ye tonyonli haramuya ayere kan, aye a haramuya aka djonw ni nionkon tie, allah kira – kisi ni nema bakan- ka mansirani kabo tonyonli man, ni walanda djoyoro wala wala li mokow ye. 2- Gninikaliw tonyonli kan: muna ni walanda sukantira, walasa mokow be lafia ni basiki soro uka sikidala, walasa tonyonli kolo low ka don bela djelen fe . 3- Tonyonli ye muye: ka finbila yoro la ani mi mankan, niefoli wasalen ni kunkan. 4- Toyonli misaliyaw dusukuna siri la, ani kumakanw na, ani baraw la . 5- Tonyonli kilan yorow ye saba ye: djon ka allah toyon, djon ka a djon niokon tonyon, djon ka a yere tonyon.

Haida kitiw, allah be tubi djonw fe ani sanuya djonw, aw musow ye aw ka seneke forow ye , ayena uma uniefe, aw kana aw ka kaleli ke balilan ye ani niumaya ni sindji tuku tie, kale li muso kafo nioko ya baliya la.

Silamew ka gninikali gilo mini ani a fereli ani asani kiti, ani uka gninikali sobon kiti la, yani aka haramuya, ani uka gninikali yatime denw ka konien la, muchirikuw boli batolaw furuli.

Sohabaw ka kira gninikali ube nafolo nafakati tiokoya mina, lahoroma kalo kitiw, kafiriw be awu bali silameya la fo ni udesera awu la.

Hadamadenw kunye djamokulu kelenye limaniya kan okofe ufara fara la allah ye nabiyumaw T`chi ka allah bato law nisodiya, ka allah kota law mansiran, muminiw ladjarabi li ni : fanta ya ani bana ani siran ye.

Bani israila ka dansako law ka kafiri ya, dien ani ni sakow masiri la allah kako nankari bakaw bolo, allah be muminiw don aridjina kono, abe kafiriw don djahanama kono.

Hee awu mumiw aye don silameya la abeladjelen, aye cheyitane ka siraw toyi, allah ye masa ba ani kodon masa ye, kow be sekin allah man.

Aya djikin sababu, munafikiw ka djageleya allah la, munafikiw ka yere bonya ladilikan mine baliya la, moko dow be iyere fere allah man , ni djihadi keli ye ani allah bat oye, suhayibu rumi ka kiso.

Basi te garisike gnini na hidji la, aye allah kofo kosobe hidji kono, awuka dien ani lahara gnini, mina kile fila siki ani kile saba siki.

Idalane tanka, dusukun ye valise ye asokolan ye dabara ye, akile ye ninku ye, ika kundo mara.

Foyi te yalen tien safai, galon be banke hali ni awati djanya ra, tama be mokow dioko banke, sanfin be te sandji ye, nianamaya lafia be : limaniya ani woloden niumanw ani muso niuma ani siki nioko niuman ani hakili niuman na, sosoli tiaman dabila walasa mokow kana idokoya.

Doni baga be gnini ka, moko gnina le hakili be djikin, kalanbali be ladoniya, gnanamaya kasurun bara nafantan ke man, kana miri mokow ka fota nibe fe ka niumaya ke uye, Deliya mangni fo fin damadow la : djanaza, ani seli, ani tubi, ani furu, Ne ka lafia be kuma dokoya la, dusukun ka lafia be hami dokoya la, nikun ka lafia be djurumu dabilali la.

Kana konlon dafiri iye konlaon mi dji mi, allah niesiran ya tamaserew: maloya allah ma doko ni banke la, djoko niumaya, fonisiriya, anka miri watibe: allah bato la ani saya la, anka gnina : anka niuma ya mokow ye, mokow ka djukuman ana, kuma be iko fura.

Ka dume ko djuku kan oka djuku ni ko djuku ye, hadama den ka sabali ani ka imakun dimi wati la, kuma tiaman be moko malo abe iyira mokow la, hakili dokoya tamasere : ka kuma befo,ani ka danaya da bekan, ani ikana ini ani djuku don kabo niokona, ani ka dimi kasoro sababu tala, ani ka nakati nafa tan ke.

Dusukun fura be allah kofo la, Dusukun bana be filani kafoya ni djurumu la, Dusukun ka bana sababu doye yin aye allah ko, ni moko mi ye iyoro djanyan djurumu na allah be ilatanka, ni moko mi dukura ini dunko ko ibe fili.

Aye hidji ni umura dafa allah ye, ni moko mi bali la hidji ni umuara dafali la O kiti ka kiti, alakira kundi li – kisi ni nema baye – " hudeyibiya" san , fidiya lagnini , hadiyu lagnini, aye siran allah nien aka allah ka niamriya kanw labato, aye aw yoro ma djanyan aka bali li kow la.

Al katobe Al makzumi ko adenw ma : aye aw yoro djanya kabo yele ani kulenke ani kuma dama teme na , ni fen nunu damatemen be moko ka boyan tien. Abu hanifa ko aka kalande "kalid" man :doni bakaw boyan ika doni gnini ufe ni mandjiki ye, moko korobaw bonyan, hina demiseniw na ika gere ula, kana iyere korota mokow kan, kana mokosi tonyon, kana ika gindo fo mokosi ye .

Nuhu ka ladilikan – kisi ni nema ba kan- a den ye : allah ko suman ka tia ya afo ko: "lailaha ila lahu", allah kelenmbakatiya kuma kan do,afo ko: "subhanalahi wa bihamdihi" , siran filani kafo ya nien, filani kafo ya bato la abe iko posoni dumini na, siran yere boyan nie, yere bonya ye ka ban tien na ani ka mokow dokoya , hadama den ka imiri idamine tioko ani ilanban tioko .

Niye mokow bonyan ibe ibonya, niye mokow tonron ube itonron, niye iyere mandjiki mokow be ikorota, niye here ke mokow ye ube here ke iye.

hadama den ka nianamaya be don duru ni niokotie: don mi temena, don mi beye bi, don mi benna len, en fatu (saya) don, lahara don , ni moko mi ye dien so fitini ke ika haminye ibe lajdarabi ni hami djuku ni dusukun koron ye, enka lahara so gnini walasa enmbe kunadiya dien so kono.