زاگرۆس هه‌مه‌وه‌ندی - وتاره‌كان

ئه‌م ووتاره‌ به‌شێكه‌ له‌ كتێبی سێ بنچینه‌ی بیروباوه‌ڕی شێخ محمدی كوڕی عبد الوهاب ( ڕه‌حمه‌تی خوای لێ بێت ) به‌ ناونیشانی ( ناسینی خوا ) كه‌ مه‌به‌ست پێی ناسینی خوایه‌ له‌ ڕێگای به‌ڵگه‌ و نیشانه‌كانه‌ ودروستكراوه‌كانیه‌وه، نمونه‌ی نیشانه‌كانیشی وه‌ك‌ شه‌و و ڕۆژ و خۆر مانگ، نمونه‌ی دروستكراوه‌كانیشی حه‌وت ئاسمان و زه‌ویه‌كه‌، وئه‌وه‌شی له‌ نێوانیاندایه‌ ..

یه‌كه‌مین تاوان له‌ تاوانه‌ گه‌وره‌كان هاوه‌ڵ بڕیاردانه‌، به‌وواتایه‌ی كه‌ مرۆڤ هاوبه‌شێك وه‌یان هاوه‌ڵێك بۆ خوای گه‌وره‌ دابنێت له‌دروست كراوه‌كانی وه‌ یان هه‌رشتێكی دیكه‌، وبیكا به‌هاوه‌ڵ وهاوبه‌ش له‌په‌رستنه‌كاندا وبه‌ندایه‌تی بۆ بكات.

يه‌كتاپه‌رستی له‌ زاراوه‌ی عه‌قیده‌دا به‌ مانای : ‏"‏ إفراد الله بالعبادة‏ "‏ واته‌ : تایبه‌تكردن و تاك كردنه‌وه‌ی زاتی هه‌ق ته‌عالای الله – جل جلاله – له‌ عیباده‌ت و په‌رسته‌نه‌كاندا، به‌شێوه‌یه‌ك هه‌رچی په‌رستن و به‌ندایه‌تی كردنه‌ بۆ خوای گه‌وره‌ بێت وكه‌سی تری له‌گه‌ڵدا به‌شدار نه‌كه‌یت

خۆشه‌ویستان ئازادی غه‌ریزه‌یه‌كه‌ خوای گه‌وره‌ له‌فیتره‌تی مرۆڤه‌كاندا چاندویه‌تی وهیچ كه‌س ناتوانێت ئینكاری ئه‌م ڕاسته‌ی بكات، به‌تایبه‌تی تر پاش هه‌ڵهاتنی خۆری ئیسلام وڕه‌وانه‌كردنی پێغه‌مبه‌ری خۆشه‌یستمان، ئه‌م ڕاستیه‌ش زۆر به‌ڕوونی له‌ووته‌ به‌ناوبانگه‌كه‌ی عومه‌ری كوڕی خه‌تابدا (خوای لێ ڕازی بێت) زۆر به‌ڕوونی ده‌رده‌كه‌وێت كه‌ فه‌رموویه‌تی : « متی استعبدتم الناس وقد ولدتهم أمهاتهم أحرارا» ئه‌وه‌ چ كاتێك ئێوه‌ خه‌ڵكتان كرد به‌كۆیله‌ له‌كاتێكدائه‌وان به‌ئازادی له‌دایك بوون .

جادوو كارێكی نائاساییه‌ وله‌توانای هه‌موو كه‌سێكدا نیه‌، جگه‌ له‌وانه‌ی كه‌ خاوه‌ن نه‌فسێكی به‌تكارن وبه‌جادوو كردن ڕاستیه‌كان له‌به‌رچاو خه‌ڵك ئه‌گۆڕن وچاوبه‌ستیان لێ ده‌كه‌ن وه‌به‌فیكر وهۆشیان یاری ده‌كه‌ن هه‌ندێك جاریش تووشی زه‌ره‌ر وزیان ودوژمنایه‌تی و‌لێك دوورخستنه‌وه‌ وجیابوونه‌وه‌یان ده‌كه‌ن.

خوێندكار وزانستخواز ده‌بێت پاككردنه‌وه‌ی ده‌روون _ النفس _ پێش ڕه‌وشته‌ خراپ وبه‌ده‌كان بخات وخۆی دوور بخاته‌وه‌ لێیان چونكه‌ زانیاری عیباده‌تی دڵه‌. مامۆستاش دیسان ئه‌ركی خۆی هه‌یه : له‌وانه‌ به‌زه‌ی وسۆزه‌ بۆ خوێندكاران وسه‌یركردنیان وه‌ك منداڵی خۆی وداوای پاداشت له‌ خوێندكار نه‌كات.

پاك وخاوێنی: وتارێكه‌ وه‌رگیراوه‌ له‌ كتێبی " فیقهی ئاسان له‌ ژێر ڕۆشنای قورئان و سوننه‌ت" ، له‌ ئاماده‌كردنی ده‌سته‌یه‌ك له‌ زانایانی ئیسلام. وه‌ باسی حوكمی پاكوخاوێنی و حوكمی ئاوه‌كان، كه‌ چه‌ند مه‌سئه‌له‌یه‌كیان له‌خۆگرتووه‌.

موسوڵمان خاوه‌ن به‌ڵاو ناره‌حه‌تیه‌ ئه‌گه‌ر بۆ خۆى چاك بێت ئه‌وا ناره‌حه‌تییه‌كان ئه‌بنه‌ كه‌فاره‌تى گوناهه‌كانى پێشووى، یان پله‌ و پایه‌ى به‌رز ئه‌كه‌نه‌وه‌، ئه‌گه‌ر ئێستاش سه‌رپێچى كار بێت ئه‌وا ده‌بنه‌ هۆى سرِینه‌وه‌ى گوناهه‌كانى و یادخه‌ره‌وه‌ى مه‌ترسى گوناهه‌كانى... خوێنه‌ری به‌ڕێز: ئه‌م بابه‌ته‌ باسی جۆره‌كانى به‌ڵا و ناره‌حه‌تى وخۆپاراستن له‌ چاوپیسى و جــادوو نیشانه‌كانى تووش بوون به‌ چاوو شتى تر ده‌كات...

ئه‌م بابه‌ته‌ كورته‌یه‌كه‌ له‌سه‌ر ( الاستغفار ) داوای لێخۆش بوون له‌خوای گه‌وره‌ وفه‌زڵ و كاته‌كانی له‌گه‌ڵ ئه‌و ده‌سته‌واژانه‌ی بۆی به‌كارده‌هێنرێت له‌كۆتایشدا كوورته‌ باسێك له‌سه‌ر یادی خواكردن وسوود وقازانجه‌كانی ده‌خه‌ینه‌ ڕوو .

خۆشه‌ویستان گه‌ڕان ‌به‌دوای زانست وزانیاریدا فه‌زڵیكی یه‌كجـار گه‌وره‌ وپڕ بایه‌خی هه‌یه‌ لــه‌ئیسلامدا، هه‌ر بۆیه‌ ده‌بینین زانایـــانی ماندوو نـه‌ناسی ئــه‌م ئومـه‌تــه‌ ( ڕه‌حمه‌تی خوا یان لێ بێت ) ڕیگای به‌رز ونشێوی زۆریان بڕیوه‌ وشه‌و رۆژیان داوه‌ته‌ ده‌م یه‌ك تا گه‌شتونه‌ته‌ ئه‌و پله‌و پایه‌ ومه‌كانه‌ته‌ی كه‌ ئێستا له‌ناو خه‌ڵكیدا هه‌یانه‌،

ئاشكرایه ‌نیوه‌ی زیاتر له‌ته‌مه‌نی بانگه‌وازی پێغه‌مبه‌ری خودا ( صلى الله عليه وسلم ) بۆ چه‌سپاندی بیروباوه‌ڕی ئاینی پیرۆزی ئیسلام بوو، ئه‌ویش له‌پێناو جێگیر بوونی په‌كتاپه‌رستی له‌دڵ ده‌روونی باوه‌ڕداران و ئاڕاسته‌كردنیان به‌ره‌و په‌رستنی خوای گه‌وره... ئه‌نجامدان وبه‌جێهێنانی فه‌ریزه‌ی حه‌جیش هه‌ر له‌یه‌كه‌م هه‌نگاویه‌وه ‌هه‌تا كۆتا هه‌نگاوی یه‌كپارچه‌یه ‌له‌یه‌كتاپه‌رستی، چونكه‌ مل كه‌چ بوون له‌به‌رده‌م فه‌رمانه‌كانی خوای گه‌وره ‌وته‌سلیم بوون پێیان لووتكه‌ی هه‌ره‌به‌رزی یه‌كتاپه‌رستی یه‌...

گومانی تێدا نیه‌ خوو ڕه‌وشت جوانی یه‌كێكه‌ له‌ بنه‌ما سه‌ره‌كیه‌كانی ئاینی پیرۆزی ئیسلام وگرنگیه‌كی زۆریشی پێدراوه‌، لێره‌دا ته‌نها ئاماژه‌ به‌و فه‌رموودانه‌ ده‌كه‌ین كه‌ له‌سه‌ر گرنگی خوو ڕه‌وشت جوانی كه‌ پێغه‌مبه‌ری خوا ( صلی الله علیه وسلم ) فه‌رموویه‌تی...

ئه‌م وتاره‌ چه‌ند سرنجێكی تێدایه‌، له‌وانه‌: یه‌كه‌م : خوای گه‌وره‌فه‌رمانی كردوه‌به‌پێغه‌مبه‌ره‌كه‌ی ( صلی الله علیه وسلم ) كه‌شوێن ئه‌و شه‌ریعه‌ت وڕێنومایانه‌بكه‌وێت كه‌بۆی دیاری كردوه‌، وه‌به‌هیچ شێوه‌یه‌ك شوێن هه‌واو ئاره‌زوو نه‌كه‌وێت... دووه‌م : خوای گه‌وره ‌منه‌ت ده‌كات به‌سه‌ر ئوممه‌تی ئیسلامدا به‌وه‌ی پێغه‌مبه‌ری ئیسلامی له‌ناو ئه‌م ئوممه‌ته‌دا ڕه‌وانه‌كرد، نه‌ك به‌وه‌ی منه‌ت بكات به‌یادكردنه‌وه‌ی له‌دایك بوونی ئه‌و پێغه‌مبه‌ره‌( صلی الله علیه وسلم )... سێهه‌م : سه‌له‌فی صالحی ئه‌م ئوممه‌ته زیندووه‌‌له‌هاوه‌ڵه‌به‌ڕێزه‌كانی پێغه‌مبه‌ری ئازیز ( صلی الله علیه وسلم ) وه‌ئه‌و دوو جیله‌به‌ڕێزه‌شی كه‌به‌داویی ئه‌واندا هاتوون به‌هیچ شێوه‌یه‌ك ڕۆژێكیان دیاری نه‌كردبوو بۆ یادكردنه‌وه‌ی ڕۆژی له‌دایك بوونی پێغه‌مبه‌ر ( صلی الله علیه وسلم )...

گومان له‌وه‌دا نیه‌ ئاینی پیرۆزی ئیسلام گرنگیه‌كی زۆری داوه‌به‌زانست وزانیاری به‌هه‌موو شێوه‌كانیه‌وه‌ له‌سه‌روو هه‌مویانه‌وه‌ زانسته‌ شه‌رعیه‌كان، له‌پێش هه‌موو ئه‌مانه‌شه‌وه ‌یه‌كه‌م ووشه ‌وفه‌رمانی خوایی بۆ پپغه‌مبه‌ری ئازیزمان ( صلی الله علیه وسلم ) بریتی بوو له‌ ( اقرأ باسم ربك الذی خلق ) ، كه‌واته ‌ئاینی ئێمه‌ ئاینی خوێندن وزانست وزانیاری ودوور كه‌وتنه‌وه‌یه‌ له ‌جه‌هل ونه‌زانین...

ئه‌و بت په‌رست وبێباوه‌ڕانه ‌پرسیارت لێ ده‌كه‌ن ئه‌ی موحه‌مه‌د ( صلی الله علیه وسلم ) له‌باره‌ی جه‌نگ كردن له‌مانگی حه‌رامدا كه‌بریتین له‌مانگه‌كانی ( رجب ، ذو القعدة ، ذو الحجه‌، محرم ) به‌ تانه‌دانێكه‌وه‌ ده‌ڵێن : ئاخۆ ڕه‌وایه‌بۆ موحه‌مه‌د وشوێنكه‌وتوانی له‌م مانــگانه‌دا شه‌ڕ وشۆڕ بكه‌ن وخه‌ڵك بكوژن ؟

په‌روه‌ردگاری به‌سۆزو میهره‌بان موحه‌مه‌دی كۆتا پێغه‌مبه‌ری هه‌ڵبژارد تاوه‌كو هزرو بیری مرۆڤه‌كان له‌بت په‌رستی یه‌وه‌بگۆڕێت بۆ یه‌كتاپه‌رستی خۆی تاوه‌كو له‌و ڕێگایه‌وه‌دڵ وده‌روونیان به‌ڕووناكی ئیمان ئاوه‌دانكاته‌وه‌و له‌ژه‌نگ وژاری بت په‌رستیش پاكیان بكاته‌وه‌...

نووسه‌ر له‌ ووتاره‌كه‌یدا پێشوازی له‌ مانگی ڕه‌مه‌زانی پیرۆزی ده‌كات، و موسڵمانان هانده‌دات كه‌ به‌ جۆش وخرۆشه‌وه‌ پێشوازی له‌م مانگه‌ پیرۆزه‌ بكه‌ن، له‌ طاعه‌ت و عیباده‌تی خوای گه‌وره‌دا به‌سه‌ری به‌رن ..

چه‌مكی لیبراڵیه‌ت، زیاتر جه‌خت له‌ ئازادی بێ قه‌ید و مه‌رجی تاك‌ ده‌كاته‌وه‌، ئازادی بیروباوه‌ڕ، ئازادی ڕاده‌ربڕین، ئازادی هه‌ڵبژاردن، تاك له‌كۆمه‌ڵگه‌دا محوه‌ری سه‌ره‌كی چه‌مكی لیبراڵیه‌تی ڕۆژئاوایه‌.

خۆشه‌ویستان له‌م باسه‌ی ئه‌مجاره‌ماندا ئاماژه‌ به‌و كارانه‌ ده‌كه‌ین كه‌ ده‌بنه‌ هۆی ڕه‌ق كردن و ڕه‌ش كردنی دڵه‌كان، به‌ پشتیوانی خوای گه‌وره‌ ئاماژه‌ به‌ گرنگترین ئه‌و كارانه‌ ده‌كه‌ین به‌ هیوای ئه‌وه‌ی لێیان به‌ ئاگابین بۆ ئه‌وه‌ی خۆمانیان لێ بپارێزین

به‌ڕیزان ئه‌م به‌رارورد كردن و خستنه‌ ڕووی جیاوازیانه‌ مانای ئه‌وه‌ نییه‌ بیرۆكه‌كانی زاده‌ی بیری مرۆڤ بهێنینه‌ ڕیزی شه‌ریعه‌تی ئیسلامی و سیسته‌مه‌ ڕێكوپێك و بێگه‌رده‌كه‌ی، به‌ڵكو مه‌به‌ست ئه‌وه‌یه‌ جوانیه‌كانی شه‌ریعه‌تی ئیسلام بخه‌ینه‌ ڕوو به‌سه‌ر ناته‌واوی و كه‌موكورتیه‌كانی ئه‌و بیروبۆچونانه‌ی مرۆڤه‌كان كردویانه‌ به‌ یاسای حومكڕانی خۆیان له‌م سه‌رده‌مه‌دا...