هه‌موو بابه‌ته‌كان

ئه‌م ووتاره‌ باسی فه‌زڵی ڕۆژووی مانگی ڕه‌مه‌زان ده‌كات له‌ ژێر ڕۆشنایی ئایه‌ته‌كانی قورئانی پیرۆز وفه‌رموده‌كانی پێغه‌مبه‌ری خوا صلى الله عليه وسلم.

دوای بڵاوبونەوەی وەفاتی پەیامبەر صلى الله عليه وسلم، ئەبوبەكری صدیق رضي الله عنه لە(سُنُح)ەوە گەڕایەوە و ڕووی پەیامبەری صلى الله عليه وسلم هەڵدایەوە و نێوچەوانی موبارەكی ماچ كرد و وتی: (دایك وبابم بە قوربانت بێ بە مردوێتی و بە زیندوێتی هەر بۆنت خۆشە).دایپۆشیەوە و پاشان سەركەوتە سەر مینبەر و وتی: (هەركەس موحەممەدی صلى الله عليه وسلم دەپەرست، ئەوا بێگومان موحەممەد صلى الله عليه وسلم وەفاتی كرد وە هەر كەسێك خوای دەپەرست، ئەوا بێگومان خوا هەر زیندووە و نامرێ). خوای گەورە دەفەرموێت: {وَمَا مُحَمَّدٌ إِلاَّ رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ أَفَإِيْن مَاتَ أَوْ قُتِلَ انْقَلَبْتُمْ عَلَى أَعْقَابِكُمْ وَمَنْ يَنْقَلِبْ عَلَى عَقِبَيْهِ فَلَنْ يَضُرَّ اللَّهَ شَيْئاً وَسَيَجْزِي اللَّهُ الشَّاكِرِينَ}. ئه‌م كتێبه به‌ كورتی‌ باسی خیلافەتى ئەمیرى ئیمانداران ئەبو بەكرى سدیق خوا لێی ڕازی بێت ده‌كات.

ئه‌م ووتاره‌ باسی پیرۆزی وگه‌وره‌یی مانگی ڕه‌مه‌زان ده‌كات، وه‌ گەیشتن بە مانگی ڕەمەزان و بە ڕۆژوو بوون تێیدا نیعمەتێكی زۆر گەورەیە بۆ ئەو كەسەی كە خوای گەورە یارمەتی بدات لەسەر ئەم پەرستنە.

به‌ڕێزان بۆیه‌ زۆر جه‌خت له‌سه‌ر گرنگى حه‌یاو شه‌رم وشكۆ ده‌كه‌ینه‌وه‌ چونكه‌ به‌ شێكى سه‌ره‌كییه‌ له‌ ئیمانمان ، ئه‌گه‌ر ده‌مانه‌وێت ئیمانمان سه‌لامه‌ت بێت ده‌بێت حه‌یامان سه‌لامه‌ت بێت ، ده‌بێت حه‌یامان زیادكه‌ین به‌رامبه‌ر خودا، به‌رامبه‌ر پێشه‌وا دڵسۆزه‌كه‌مان(صلى الله‌ علیه‌ وسلم) وه‌به‌رامبه‌ر ئیماندارانیش به‌شێوه‌یه‌كى گشتى، بۆ ئه‌وه‌ى به‌ڕاستى ببینه‌ كه‌سێك كه‌ خه‌ڵكى به‌حه‌یاو شه‌رم و شكۆمان سه‌رسام بن وشوێنمان بكه‌ون بۆ ئه‌وه‌ى پێكه‌وه‌ كۆمه‌ڵگه‌كه‌مان ڕزگاربكه‌ین له‌و بىَ شه‌رمى وبێ حه‌یاییه‌ى كه‌ تێیدا بڵاو بۆته‌وه‌ كه‌به‌ڕاستى نه‌خۆشییه‌كى گه‌وره‌ وسامناكه‌، ده‌ردێكى ژه‌هراوییه‌ كه‌ زۆرێك له‌ خه‌ڵكى گرتۆته‌وه‌ به‌تایبه‌تى توێژى لاوان له‌ كچان وله‌ كوڕان.

یه‌كێك له‌و باسه‌ فیقهییانه‌ی كه‌ هه‌رده‌م جێگه‌ی مشتومڕ و لێكۆڵینه‌وه‌ بووه‌ و، ڕای جیاوازی زۆری له‌ باره‌وه‌ هاتووه‌ و، خه‌ڵكانێكی زۆریش له‌ ڕوانگه‌ی پێویستییان به‌ بابه‌ته‌كه‌وه‌ لایان به‌ لادا كردووه‌ته‌وه‌، _چون كه‌م تا زۆر له‌ قۆناغێك له‌ قۆناغه‌كانی ته‌مه‌ندا زۆرێكمان بابه‌ته‌كه‌ ده‌بێته‌ جێی گرنگیمان و، حه‌وجێ‌ به‌ ڕای دروست له‌و باره‌وه‌ ده‌بین_ حوكمی ڕه‌شكردنی قژ و ڕیشه. بمانه‌وێ‌ و نه‌مانه‌وێ‌، به‌ هۆی ئه‌و فه‌رمووده‌ و گوته‌ و ڕایانه‌وه‌ كه‌ له‌ باره‌ی باسه‌كه‌وه‌ هاتوون، سروشتی بابه‌ته‌كه‌ ڕای جیاواز له‌ خۆ ده‌گرێ‌، هه‌ر بۆیه‌ وه‌ك هه‌ر باسێكی دیكه‌ی فیقهی، ده‌بێ‌ چاوه‌ڕێی ڕای جیاواز و پێچه‌وانه‌ی بكرێ‌ و، تاك لایه‌نانه‌ و به‌ ڕه‌هایی قسه‌ی تێدا نه‌كرێ‌...

باسی ئاژاوه‌و فه‌رته‌نه‌كانی ڕۆژی دوایی باسێكی به‌رفراوانه‌ له‌ كتێبه‌كانی فه‌رمووده‌دا كه‌ ڕووداوو كاره‌ساتێكی زۆر به‌خۆوه‌ ده‌گرێت له‌ ڕووداوه‌كانی نیشانه‌ بچووك و گه‌وره‌كانی ڕۆژی دوایی, كه‌ تێیدا زۆر گۆڕانكاری له‌سه‌ر ئاستی ژیانی به‌نده‌كان و گۆڕانكاریییه‌ گه‌ردوونییه‌كان و گۆڕینی سیسته‌می هه‌ڵسووڕانی ژیان ڕوو ئه‌دات. ئه‌و نیشانه‌ گه‌وره‌ و بچووكانه‌ش زۆر جۆرو چه‌شنیان هه‌یه‌, كه‌ هه‌ندێكیان په‌یوه‌ستن به‌ڕه‌وشته‌كانه‌وه‌, هه‌یه‌ په‌یوه‌سته‌ به‌ گۆڕانكارییه‌ جیۆلۆجییه‌كانه‌وه‌, هه‌روه‌ها ڕوودانی چه‌ندین موعجیزه‌ كه‌ ئه‌قڵی ئینسان له‌ئاستیاندا ده‌سته‌وسان و بێوه‌ڵام ئه‌مێنێ.. زۆر شتی تر كه‌ له‌م باسه‌دا بۆمان ڕوون ده‌بێته‌وه‌, هه‌موو ئه‌و نیشانه‌و ئایه‌تانه‌یش كه‌ ڕوو ئه‌ده‌ن وه‌ك دانه‌ی ته‌سبیح وان و یه‌ك به‌دوای یه‌كه‌وه‌ دێن, تا ئه‌وده‌مه‌ی ڕووداوه‌ گه‌وره‌كه‌ ئه‌قه‌ومێت كه‌ هاتنی ڕۆژی قیامه‌ته‌.

برای موسڵمانم: گوێ مه‌ده‌ سه‌رپێچی كردنی خه‌ڵكی به‌رانبه‌ر به‌ خوا، ڕوو بكه‌ره‌ خوا و پێغه‌مبه‌ر (صلی الله علیه وسلم) ئه‌گه‌ر به‌ ته‌نهاش بووی، چونكه‌ خوای گه‌وره‌ پشتیوانته‌ و ده‌تپاڕێزێت وه‌ چاودێرێت ده‌كات

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن ده‌سته‌ی به‌شی زمانی كوردی له‌ ماڵپه‌ڕی ئیسلام هاوس، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: ئایا حوكمی نوێژی مردووه‌ چیه‌ ؟ وه‌ به‌ چ شێوه‌یه‌ك ئه‌نجام ده‌درێت؟ خوای گه‌وره‌ پاداشتی خێرتان بداته‌وه‌ .؟

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن ده‌سته‌ی به‌شی زمانی كوردی له‌ ماڵپه‌ڕی ئیسلام هاوس، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: جیاوازی نێوان زه‌كات و باج چیه‌ ؟ وه‌ ئایا ئه‌و كه‌سه‌ی باج بدات به‌ حكومه‌ت ئه‌توانێت زه‌كات نه‌دات ؟

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن شێخ عبد العزیز بن مرزوق الطریفي ، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: ئایا ڕاده‌ی صه‌حیحی ئه‌م ووته‌یه‌ی عه‌بدوڵڵای كوڕی عه‌باس ( كفر دون كفر ) تا چه‌ندێكه‌، كه‌ له‌ ته‌فسیری ئایه‌تی وَمَن لَّمْ يَحْكُم بِمَا أَنزَلَ اللّهُ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْكَافِرُونَ [ المائدة: 44] ووتويه‌تی ؟؟

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن شێخ عبد العزیز بن مرزوق الطریفي ، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: ئایا حوكمی دۆر كردن‌ له‌به‌ر به‌ژه‌وه‌ندی چیه ؟

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن ده‌سته‌ی به‌شی زمانی كوردی له‌ ماڵپه‌ڕی ئیسلام هاوس، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: له‌ زۆرێك له‌ مزگه‌وته‌كانی هه‌رێمی كوردستان له‌ پێش ده‌ست پێكردنی ووتار و نوێژی هه‌ینی قورئانی پیرۆز به‌ بڵندگۆ ( مكبرة) ده‌خوێنرێته‌وه‌، ئایا حوكمی ئه‌م كاره‌‌؟

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن شێخ صالح الفوزان، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: له‌هه‌ندێك داعی و بانگخوازم بیستووه‌، كه‌ ده‌ڵێن: خێر وصه‌ده‌قه‌ كردن به‌و موسڵمانانانه‌ی كه‌ زۆر پێویستیان به‌پاره‌ وماڵ هه‌یه‌، وه‌ك ئه‌و موسڵمانانه‌ی كه‌ زۆر برسیانه‌، باشتره‌ و چاكتره‌ له‌ عومره‌ كردنێك له‌ ڕه‌مه‌زاندا، نازانم ڕای جه‌نابتان چیه‌ له‌م باره‌یه‌وه‌؟

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن شێخ موحه‌مه‌د ساڵح المنجد، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: من كه‌سێكی خێزاندارم وماوه‌ی چوار ساڵه‌ ژنم هێناوه‌، وله‌و ماوه‌یه‌دا هیچ مناڵمان نه‌بوو، پاشان سوپاس بۆ خوای گه‌وره‌ زانیم كه‌ خێزانم سكی هه‌یه‌، منیش له‌سه‌ر ئامۆژگاری باوكی به‌رێزم هه‌ستام دوو ئاژه‌ڵم سه‌ربڕی بۆ خۆم و خێزانم له‌به‌ر ڕه‌زامه‌ندی خوای گه‌وره‌ وپه‌روه‌ردگار دابه‌شم كرد به‌سه‌ر هه‌ژاران و نه‌داراندا، كه‌ خه‌ڵكی پێی ده‌ڵێن ( الفدو )، ئایا حوكمی شه‌رع له‌م باره‌یه‌وه‌ چیه‌ ؟

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن شێخ موحه‌مه‌د ساڵح المنجد، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: ئایا گوفتار وكاروكرده‌وه‌ی پێغه‌مبه‌ر (صلی الله علیه وسلم) پێش پێغه‌مبه‌رایه‌تی ده‌كرێته‌ به‌ڵگه‌ وسوننه‌ت، بۆ نموونه‌ زه‌واج كردنی له‌گه‌ڵ خدیخه‌ ( خوای لێ ڕازی بێت ) ؟

ئه‌وه‌ی ڕۆشنبیری ئیبن ته‌یمیه‌ جیاده‌كاته‌وه‌ ئه‌وه‌یه‌ كه‌ رۆشنبیریه‌كی قوڵی ئیسلامی بووه‌ به‌ پله‌ی یه‌كه‌م، ئه‌وتیایدا به‌ته‌واوی شوێن به‌رنامه‌ی ئه‌هلی سوننه‌و جه‌ماعه‌ كه‌وتووه‌، به‌تایبه‌ت رێبازی پێشه‌وا ئه‌حمه‌دی كوڕی حه‌نبه‌ل و گه‌وره‌ زانایانی حه‌نبه‌لی، ئه‌گه‌ر چی ئه‌و ڕای له‌ هه‌رچوار مه‌زهه‌به‌كه‌ وه‌رده‌گرت

وتارێكی زۆر كاریگه‌ری الشيخ ابو اسحاق الحويني ، به‌ ژێر نووسی كوردی، به‌ڕاستی كاریگه‌روو به‌هێزه‌ باسی هیجرەت كردن لە پێناوی خوای گەورەدا ده‌كات به‌ به‌ڵگه‌ی قورئان وسوننه‌ت...

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن شێخ محمد بن صالح العثیمین ڕه‌حمه‌تی خوای لێبێت ، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: ئایا نوێژە سوننەتەكان هەندێكیان دەچنە ناو هەندێكی تریانەوە؟ بۆ نمونە: كەسێك بیەوێت سوننەتی دەست نوێژ ئەنجام بدات، ئایا دەتوانێت نوێژی چێشت تەنگاو (ضحى) یشی تێكەڵ بكات؟ واتە: هەردوو نوێژەكە بەیەك نیەت ئه‌نجام بدات ؟

چاودێری: ماناكه‌ی بریتیه‌ له‌ زانينی به‌نده‌ ودڵنیابوونی له‌وه‌ی كه‌ خوای په‌روه‌ردگار چاوی له‌سه‌ر ئه‌وه‌و ئاگاداری هه‌موو بیركردنه‌وه‌ وده‌غده‌غه‌و خه‌ته‌راتی دڵی وله‌وردو درشتی كرده‌وه‌كانییه‌تی.

ئايني پیرۆزی ئیسلام باوه‌ڕداران هانده‌دات كه‌ پێشبڕكی بكه‌ن له‌كاری خیر وچاكه‌كاندا، چونكه‌ كاری خێر وچاكه‌ هۆكاری سه‌ره‌كی چوونه‌ به‌هه‌شته‌. یه‌كێكیش له‌و كاره‌ خێر وچاكانه‌ی كه‌ توێشوی باوه‌ڕدارانی پێ قورس ده‌بێت وزۆر كه‌سیشمان لێی بێ ئاگاین، ئه‌ویش په‌له‌كردن وزوو ڕۆشتنه‌ بۆ مزگه‌وت ونوێژ دابه‌ستنه‌ له‌دوای ئێمامه‌وه‌، واته‌ گه‌یشتن به‌ ته‌كبیره‌ی ئیحرام