رىياد شەھرى رەبۋە رايونى دىن تەشۋىقات ھەمكارلىق مەركىزى www.islamhouse.com - ماقالىلار

بۇ مەككە مۇكەررەمە ھەرەم مەسچىتىنىڭ 16/6/1429ھـ 2008-يىلى 6-ئاينىڭ 20-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسىنىڭ ئومۇمى مەزمۇنى بولۇپ، خۇتبىنى پەزىلەتلىك شەيخ دوكتۇر سەئۇد ئىبنى ئىبراھىم ئەششۇرەيم سۆزلىگەن. بۇ خۇتبىدا ئەقىل ئىنسانغا ئاللاھ تەرىپىدىن بىرىلگەن ئەڭ بۈيۈك نېئمەت، قىممەتلىك گۆھەر ئىكەنلىكى، ھەر-خىل ساغلام بولمىغان كۈز قاراش ۋە ئىتىقاد، ناچار ئەخلاقلارنىڭ ئەۋىج ئالغان بۇگۇنكى كۈندە، ئاللاھ ئاتا قىلغان ئەقلىمىزنى سۇي ئىستمال قىلماستىن ئاللاھ رازى بولىدىغان ئىشلارغا ئىشلىتىش توغرىسىدا چۇشەنچە بىرىدۇ.

بۇ مەدىنە مۇنەۋۋەرە پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مەسچىتىنىڭ 1429/6/9ھـ /2008- يىلى6-ئاينىڭ 13-كۈنىدىكى جۇمە خۇتبىسى بولۇپ، بۇ خۇتبىنى پەزىلەتلىك شەيخ ئابدۇلبارى سۇبەيتى سۆزلىگەن.بۇ خۇتبىدا ئاللاھنى زىكىر قىلىشنىڭ ئەڭ بۈيۈك ۋە مەنپەئەتلىك ئىبادەت ،ئۇنى تەرك ئىتىش مۇسۇلمان ئۈچۈن ناھايىتى خەتەرلىك ئىكەنلىكى، مۆمىننىڭ ھەر ۋاقىت- ھەر زامان ئاللاھنى ئىسىدىن چىقارماسلىقىنىڭ مۇھىملىقى،كىمىكى ئاخىرقى نەپىسىدە« لائىلاھە ئىللەللاھۇ مۇھەممەدۇن رەسۇلۇللاھ» دىگەن مۇبارەك سۆزنى قىلىشقا مۇيەسسەر قىلىنسا ئۇنىڭ ئاخىرەتلىكىنىڭ ياخشى ئىكەنلىكىدىن دىرەك بىرىدىغانلىقى قاتارلىق زىكىرگە دائىر مەسىلىلەر توغرىسىدا چۇشەنچە بىرىدۇ.

بۇ ماقالىدا ۋەتەن ئىچى ۋە سىرتىدىكى ئۇيغۇر دىنى زىيالىلىرىنىڭ مەسئۇلىيىتىنىڭ ئىغىر ئىكەنلىكى، ۋەزىپىسىنى ئۈنۈتماسلىقى، ھەر قانداق ۋاستلارنى قوللىنىش ئارقىلىق دىنى دەۋەتنى كۈچەيتىشنىڭ ئۆزى دىنى ۋە مىللى مەجبۇرىيەتنى ئادا قىلغانلىق، دىنى دەۋەتنى كۆز قارچۇغۇسىدەك بىلىش، ئۇنىڭ بىلەن پەخىرلىنىش ۋە دىنى دەۋەتچىلىكىمىزدىكى بەزى بىر كەمچىلىكلەر...قاتارلىق مۇھىم مەسىلىلەر توغرىسىدا قۇرئان ۋە سۈننەت، سىيرە ۋە تارىخ سەھىپىلىرىدىن دەلىل كەلتۇرۇپ تەپسىلى توختىلىدۇ.

ھەقىقەت بىلەن باتىل ئوتتۇرىسىدىكى توقۇنۇش ئاللاھ ھەقنى غالىپ قىلىپ باتىلنى يوققا چىقارغۇنچە قەدەر داۋاملىشىدۇ، ھاياسىز ئىنسانلار تەرىپىدىن ئىسلام ۋە ئۇنىڭ ئەھلىنىڭ ئۆبرازىنى خۈنۈكلاشتۇرۇش ئۈچۈن نىشان قىلىنغان يالغان ۋە تۆھمەتلەر بىلەن تولۇپ-تاشقان بۇ فىلىمگە رەددىيە قايتۇرۇشنى دىنىمنى، پەيغەمبىرىمنى قوغداش يولىدىكى ئىمانى بۇرچۇم دەپ بىلىپ بۇ توغرىدىكى ھەقىقەتلەرنى ئاللاھنىڭ ياردىمى بىلەن ئۇيغۇر مۇسۇلمانلىرىغىمۇ يورۇتۇپ بىرىشنى توغرا تىپىپ قولۇمغا قەلەم ئالدىم.

شۇنىسى ئېنىقكى، پەيغەمبەرلەرنىڭ ئەۋزىلى، ئىنسانىيەتنىڭ ئىپتىخارلىق ئۆلگىسى، ياخشىلارنىڭ سەرخىلى ھەزرىتى مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامنى سۆيۈش، ئۇنىڭ شەنىنى ئۇلۇغلاش ۋە ئۇنى دۈشمەنلەرنىڭ ھاقارەتلىرىدىن مۇداپىئە قىلىش ھەر قانداق بىر مۇسۇلماننىڭ بۇرچى ۋە  ئۇنىڭدىن تەلەب قىلىنىدىغان ئەڭ ئاددى بىر تەلەب. چۈنكى شۇنداق قىلغاندىلا ئىمان تولۇقلانغان بولىدۇ.

«ئۇيغۇر قىز-خانىملىرىغا نەسىھەت» ناملىق بۇ ماقالىدا، جەمئىيىتىمىزدە يۈز بىرىۋاتقان دىنى ئېتىقاد، مىللى غۇرۇر، ئىنسانىي ئەخلاققا زىت بەزى بىر ئەھۋاللارنى ئىچىپ بېرىش بىلەن بىرگە، قۇرئان ۋە ھەدىس نۇرى ئاستىدا قانداق قىلىش توغرىسىدا تەپسىلى چۈشەنچە بېرىدۇ.

تەقۋادارلىق بولسا مۆمىنلار ئارزۇ قىلىدىغان ئەڭ ئالى مەقاملاردىندۇر. تەقۋادارلىق ئىنساننى پۇتۇن ئىش-ھەركەتلىرىدە ئاللاھ زىرالىقىنى ھاسىل قىلىشقا ئۇندەيدۇ.

«تەكەببۇرلۇق روھىي ھالىتى توغرىسىدا»ناملىق بۇ ماقالىدا، تەكەببۇرلۇقنىڭ نەقەدەر رەزىل ئەخلاق ئىكەنلىكى،ئۇنىڭ شەخس ۋە جەمئىيەتكە كەلتۇرىدىغان زىيىنى، قانداق قىلغاندا تەكەببۇرلۇقتىن ئىبارەت بۇ يامان ئەخلاقتىن قۇتۇلۇش مۇمكىنلىكى توغرىسىدا تەپسىلى چۈشەنچە بېرىدۇ.

«غەيۋەت-شىكايەت ۋە ئۇنىڭ زىيىنى توغرىسىدا» ناملىق بۇ ماقالىدا، غەيۋەتنىڭ زىيىنى، جەمىيەتكە بولغان سەلبىي تەسىرى، ئۇنىڭ بۈيۈك گۇناھلاردىن ئىكەنلىكى، مۇسۇلماننىڭ ئەخلاقىدىن ئەمەسلىكى، غەيۋەتخور دۇنيا ۋە ئاخىرەتتە تېگىشلىك جازاسىنى تارتىدىغانلىقى توغرىسىدا قۇرئان ھەدىسكە تايانغان ھالدا بايان قىلىپ بېرىدۇ.

«نامازدىكى ھېكمەت ۋە خاسىيەت» ناملىق بۇ ماقالىدا، نامازنىڭ پەرز قىلىنىشى، ئۇنىڭ مۇسۇلمان ھاياتىدىكى ئەھمىيىتى ۋە ئۇنىڭ جەمئىيەتنى ئىسلاھ قىلىشتىكى رولى قاتارلىق مەسىلىلەردە توختىلىدۇ.

« ئۆزۇمگە خىتاپ »ناملىق بۇ ماقالىدا ، مۇسۇلمان قارا كۈنلەردىكى ئەزىيەتلەرگە قانداق سەبرى قىلىشى، ئاللاھ بىلەن بەندىنىڭ ئالاقىسى، چوڭ -كېچىك ئىشلارنىڭ ھممىسىدە ئاللاھقا تەۋەككۇل قىلىش، مۇسۇلمان ئېززەت ئابرويى بىلەن ياشىشى، پۈتۈن ئەمەللەر ئاللاھنىڭ رازىلىقىنى كۆزلىگەن ھالدا بولىشى قاتارلىق مەسىلىلەرنى ئاپتۇر ئۆزىگە خىتاپ قىلىش ئارقىلىق بايان قىلىپ بېرىدۇ.

«نېمە ئۈچۈن مەسئۇلىيەتتىن قاچىمىز؟ »ناملىق بۇ ماقالىدا بىز ئۇيغۇر مىللىتىدىكى تارىخى خاراكتىرلىق بەزى ئېللەتلەرنىڭ مەۋجۈتلىقىنى ئېچىپ بىرىش بىلەن بىرگە، ساقلىنىپ كىلىۋاتقان بەزى بىر ئارتۇقچىلىقلار نىڭ سىلىشتۇرمىسى ۋە شۇنداقلا ئۇيغۇر جەمىيىتىدە يۇز بىرىۋاتقان بەزى بىر رېئاللىقلارنى ئوتتۇرىغا قويۇش بىلەن بېرگە ھەر قانداق بىر ئۇيغۇر مۇسۇلماننىڭ ئۆزىنى بىر تەكشۇرۇپ چېقىشىنىڭ زۈرۈر ئېكەنلىكىنى ئوتتۇرىغا قويىدۇ.

پەزىلەتلىك جەمئىيەت قەدىمدە كۆپلىگەن پەيلاسوپلار ياشاپ كەلگەن شىرىن خىيال بولۇپ، نۇرغۇنلىغان مۇتەپەككۇرلارنىڭ ۋە ئۆلىمالارنىڭ نەزەرىدە ئۇلۇغۋار نىشان سانىلىپ كەلدى. ھەركىم پەزىلەتلىك بۇ جەمئىيەتنى ئارزۇ قىلىدىغان ۋە ئۇنىڭدا ياشاشنى تىلەيدىغان بولغان ئىدى. كۆڭۈل راھەتلىنىدىغان مۇنداق بىر جەمئىيەتنى كىممۇ ئارمان قىلمىسۇن؟!

«غەزەپنى يېڭىشنىڭ ئۆنۈملۈك چارىلىرى»ناملىق بۇ ماقالىدا ، غەزەپنىڭ شەيتاننىڭ ھېلى-مىكىرلىرىدىن ئېكەنلىكى، ئۇنىڭ سەۋەبى ئىنسان يامان ئاقىۋەتلەرگە دۇچار بولۇپ قىلىش ئىھتىماللىقىنىڭ زور ئېكەنلىكى، غەزەپلەنگۈچى ئاچچىغى كەلگەندە غەزىپىنى قانداق تەسەررۇپ قىلىش توغرىسىدا قۇرئان ۋە ھەدىسگە ئاساسلىنىپ تۇرۇپ بايان قىلىپ بىرىدۇ.

«قۇرئان ئوقۇشنىڭ ئەدەپ ۋە پەزىلەتلىرى» ناملىق بۇ ماقالىدا ، قۇرئان ئوقۇغۇچىنىڭ، قۇرئان ئوقۇغاندا نېمە ئىشلارغا ئەمەل قىلىشىنىڭ كېرەكلىكى ، قۇرئان ئوقۇش ۋە ئۇنى يادلاشنىڭ پەزىلىتى قاتارلىق مۇسۇلماننىڭ بىلىشى مۇھىم دەپ قارالغان قۇرئانغا دائىر بەزى مەسىلىلەرنى قۇرئان ۋە ھەدىس بىلەن ئىسپاتلاپ ئوقۇرمەنلەرگە ئوچۇق ۋە ئېخچام ھالدا يورۇتۇپ بىرىدۇ.

«فىتىر سەدىقىسى ھەققىدە» ناملىق بۇ ماقالىدا ،ئىسلام شەرىئىتىدە فىتىر سەدىقىسىىنىڭ قاچان يولغا قويۇلغانلىقى ۋە ئۇنىڭ يولغا قويۇلىشىدىكى ھېكمەت،ئۇنىڭ كىملەرگە بىرىلىدىغانلىقى ۋە مىقدار ئۆلچىمى...قاتارلىق فىتىر سەدىقىسىگە ئائىت ھۆكۇملەرنى تەپسىلى بايان قىلىدۇ.

«ئېتىكاپ توغرىسىدا»ناملىق بۇ ماقالىدا، ئېتىكاپنىڭ ماھېيىتى ۋە ئۇنىڭ پەزىلەتلىرى،ئېتىكاپنىڭ تۇرلىرى، قەيەردە بولىشى كېرەكلىكى ۋە ئۇنىڭ نىيەتلىرى،ئېتىكاپنىڭ شەرتلىرى ۋە ئۇنى بۇزىدىغان ئامىللار قاتارلىق ئېتىكاپقا ئائىت مەسىلىلەرنى قۇرئان ۋە ھەدىسنى چىقىش قىلغان ئاساستا ئوتتۇرىغا قويىدۇ.

«روزىنىڭ تۇرلىرى»ناملىق بۇ ماقالىدا , دىنىمىزدا روزىنىڭ 6 تۈرلۈك بولىدىغانلىقى، ئۇلار: پەرز، ۋاجىب، سۈننەت، ھارام، مەكرۇھ ۋە نەپلە قاتارلىق روزىلار ئىكەنلىكىنى ۋە ئۇ روزىلارغا دائىر شەرىئەتنىڭ بەلگىلىمىلىرىنى قۇرئان كەرىم ۋەھەدىس شەرىپلەرگە ئاساسلىنىپ تۇرۇپ تەپسىلى چۇشەنچە بەرگۇسى.

«روزا ھەققىدە كۆپرەك سورىلىدىغان سۇئاللارغا جاۋابلار» ناملىق بۇ ماقالە رامىزان ئېيىدا كۆپ سورىلىدىغان، پەرز ۋە نەپلە روزىلارغا ئائىت ھەر قانداق كىشىنىڭ بىلىۋىلىشى زورور بولغان ۋە مۇھىم دەپ قارالغان 40 سوئالنىڭ جاۋابى بولۇپ، ئۇيغۇر روزىدارلارنىڭ ئېھتىياجىنى كۆزدە تۇتۇپ چۇشۇنۇشلىك ۋە ئېخچام ھالدا ئوقۇرمەنلەر ھۆزۇرىغا سۇنۇلدى.

«رامىزاننىڭ شاراپىتىدىن تولۇق بەھرىمەن بولۇشتىكى 10 تەۋسىيە » ناملىق بۇ ماقالىدا،رامىزان ئېيى ئۆزىنى ئىسلاھ قىلىش، يامان ئادەتلەرنى تاشلاش، ئېسىل پەزىلەتلەرنى، گۈزەل ئەخلاقلارنى ئۆزىدە يەرلەشتۈرۈش، ئىستىقامەتتە مۇستەھكەم بولۇش ۋە ئىماننى يېڭىلاش پۇرسىتى ئىكەنلىكى، رامىزان ئېيىدىكى روزا تەربىيە خاراكتېرلىك ئىبادەت بولۇپ، بۇ روزىدىن مەقسەت ئەتىگەندىن كەچكىچە قورساقنى ئاچ قويۇپ بېھۈدە قىينىلىش ئەمەس، بەلكى نەپسىنىڭ ئىستەكلىرىنى كونترول قىلىشنى ۋە سەبىرچانلىقنى ئۆگىنىش، چىدام ۋە ئىرادىنى تىكلەشتىن ئىبارەت ئىكەنلىكىنى بايان قىلىدۇ.