Fasting

روزىنىڭ نىجاسەت بىلەن ئالاقىسى بولمىسا، نېمە ئۈچۈن ھەيزدار ئاياللارنىڭ روزا تۇتۇشى چەكلىنىدۇ؟، بۇنىڭدىكى ھېكمەتنى بىلىشنى خالايمىز، بۇ ھەقتە چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى سورايمىز.

رامىزاندا مەلۇم سەۋەبلەر تۈپەيلى ئېغىز ئاچقۇچى، ھەر كۈندىكى كاپارەتنى شۇ كۈندە چىقىرامدۇ ياكى رامىزاندىن كېيىن بىراقلا چىقارسىمۇ بولامدۇ؟، بۇ ھەقتە چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى سورايمەن.

مەن رۇسىيىدە ياشايمەن ۋە ئۇ يەردە ئوقۇيمەن، بىزنىڭ كۆپچىلىك ئوقۇتقۇچىلىرىمىز كوممۇنىست بولۇپ ئاللاھ تائالانىڭ مەۋجۇتلۇقىنى ئىنكار قىلىدۇ ۋە ئىشەنمەيدۇ. ئۇلاردىن بىرى بىزگە: نېمە ئۈچۈن ئاللاھ تائالا سىلەرنى رامىزاندا كۈندۈزدە يېمەك-ئىچمەكنى تەرك قىلىشقا بۇيرۇيدۇ، بۇنداق قىلىش سالامەتلىككە زىيانلىق تۇرسا؟، دەيدۇ. ئاللاھ خار قىلغان بۇ دىنسىزغا قانداق رەت قايتۇرۇش توغرىسىدا كۆرسەتمە بېرىشىڭلارنى سورايمىز؟

رامىزاندا بامدات نامىزىغا ئەزان ئېيتىشتىن بۇرۇن ئايالىم بىلەن جىنسى مۇناسىۋەت ئۆتكۈزدۈم، ئايالىم بىلەن بىرگە بولاۋاتقاندا بامدات نامىزىغا ئەزان ئوقۇلدى، مۇئەززىن ئەزاننى ئاخىرلاشتۇرۇشتىن بۇرۇن بىزمۇ ئىشىمىزنى توختاتتۇق. بۇنىڭ ئۈچۈن مەن قانداق قىلىشىم كېرەك؟، گۇمانىمدا مۇئەززىن ئەزاننى ئوقۇپ بولغۇچە، ئايالىم بىلەن بولغان مۇناسىۋەتنى ئاخىرلاشتۇرىمەن دەپ ئويلىغان؟، بۇ ھەقتە چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى سورايمەن.

ئون ئايلىق بالامنى ئېمىتىۋاتقان ئايالىم رامزاندا روزا تۇتمىسا توغرا بولامدۇ؟، بۇ ھەقتە تەپسىلى چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى سورايمەن.

مەن روزىدار تۇرۇپ بىر كىشىنى تىللىسام ياكى باشقا بىر كىشىگە ئەدەپسىزلىك قىلىپ ناچار مۇئامىلىدە بولسام، بۇ ئىش تۇتقان روزامنى بۇزىۋىتەمدۇ؟، بۇنىڭ جاۋابىنى بىلىشنى خالايمەن، چۈنكى مېنىڭ بەزى دوستلىرىم روزىدار تۇرۇپ كىشىلەرنى تىللايدۇ، دەشنام قىلىدۇ، ناچار مۇئامىلىدە بولىدۇ، مەن ئۇلارغا روزا تۇتقان ۋاقىتتا كىشىلەرگە ئازار يەتكۈزۈشتىن ئىبارەت خاتالىقلاردىن ساقلىنىشنىڭ زۆرۈر ئىكەنلىكىنى يەتكۈزۈشنى خالايمەن.

بالىلار نەچچە ياشقا كىرگەندە روزا تۇتۇش ۋاجىپ بولىدۇ؟، بالىلارنى روزا تۇتۇشقا مەسچىتكە نامازغا ئىلىپ چېقىشقا، شۇنداقلا رامزاندا تەراۋىھ نامىزى ئوقۇشقا قانداق رىغبەتلەندۈرىمىز؟ رامىزاندا ياش ئۆسمۈرلەر ئۈچۈن بوش ۋاقىتتا ئىلىپ بارىدىغان دىنى پروگراممىلار بارمۇ؟. بۇ ھەقتە تەپسىلى چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى سورايمىز.

ئىسكىندىناپىيە تەرەپلىرىدىكى بەزى دۆلەتلەردە كۈندۈز كۈن يىل بويى كېچىدىن بەك ئۇزۇن بولىدۇ، يەنى كېچە ئۈچ سائەت، كۈندۈز 21 سائەت بولىدۇ. رامىزان ۋ اقتى قىش پەسلىدە كەلسە مۇسۇلمانلار پەقەت ئۈچ سائەت ئەتراپىدا روزا تۇتىدۇ، ئەمما ياز پەسلىدە كەلسە كۈندۈز كۈن 21 سائەت بولغانلىقى ئۈچۈن روزا تۇتۇشقا تاقىتى يەتمەي روزا تۇتمايدۇ، ئۇلار ئۈچۈن رامىزان ئېيىدا روزا تۇتىدىغان مۇددەتنى، ئىپتار ۋە سوھۇرلۇق ۋاقتىنى بېكىتىپ بەرگەن بولساڭلار.

مەن چىشلىرىمنى داۋالىتىۋاتقان بولۇپ، ھەر ئۈچ ھەپتىدە بىر قېتىم چىش دوختۇرىنىڭ يېنىغا بېرىپ چىشلىرىمنى تەكشۈرتۈپ تۈرىمەن، دوختۇر تەكشۈرۈش ئارىسىدا ئاغزىمغا بەزى ئەسۋاپ ۋە دورىلارنى قويىدۇ، بۇ روزىنى سۇندۇرامدۇ؟ بۇ ھەقتە چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى سورايمەن.

بىر ئايال رامىزاندا تۇغۇپ، ئېمىۋاتقان بوۋاقتىن ئەنسىرەپ رامىزاندىن كېيىن پەرز روزىنىڭ قازاسىنى قىلماي تۇرۇپ، شۇ ئارىدا يېڭىدىن ھامىلدار بولۇپ، كېلەر يىلى رامىزاندا يەنە بىرنى تۇغقان بولسا، بۇ ئايال رامىزاندا تۇتالمىغان روزىسى ئۈچۈن كاپارەت بەرسە توغرا بولامدۇ؟ بۇ ھەقتە چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى سورايمەن.

رامىزان ئىچىدە ئايالىم ئايلىق ئادىتى يەنى ھەيز كۆرۈپ قالغاندا تۇغۇت چەكلەش ئۈزۈكى سالدۇرۇش ئۈچۈن دوختۇرخانىغا باردى. شۇنىڭ بىلەن ئايلىق ئادەت كۈنى ئېشىپ كېتىپ، ئون بىر كۈن روزا تۇتالمىدى، بۇنىڭدىن تۆت كۈن ئىچىدە كەلگىنى ھەيز ئەمەس بەلكى ئۆزلىكىدىن سىزىپ چىققان قان ئىكەنلىكى ئىسپاتلاندى، بۇ كۈنلەرنىڭ ھۆكمى نېمە؟، بۇ تۆت كۈن ئۈچۈن كاپارەت كېلەمدۇ؟، بۇ ھەقتە چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى سورايمەن.

بىز ياشاۋاتقان رايوندا، رامىزان روزىسىنى تۇتقاندا:«ئى ئاللاھ! مەن سەن ئۈچۈن روزا تۇتتۇم، مىنىڭ ئىلگىركى ۋە كىيىنكى گۇناھلىرىمنى كەچۈرۈم قىلغىن» دەپ نىيەت قىلىمىز. بىز بۇ سۆزنىڭ ئەرەبچىسىنى بىلمەيمىز. بىزنىڭ بۇ شەكىلدە نىيەت قىلغىنىمىز توغرىمۇ؟ توغرا بولسا، بۇ سۆزنىڭ مەنىسىنى چۈشەندۈرۈپ قويۇڭلار، ئەگەر توغرا بولمىسا قۇرئان-ھەدىستە كۆرسىتىلگەن توغرا شەكىلدىكى نىيەت قىلىشنى تەلىم بېرىشىڭلارنى ئۈمىد قىلىمىز؟.

مەن ئىپتارنىڭ ئايرىم دۇئاسى بار ئەمما سوھۇرلۇقنىڭ دۇئاسى يوق دەپ ئويلايتتىم. لېكىن يولدىشىم يېقىندا ماڭا سوھۇر ۋاقتىدىمۇ ئوقۇيدىغان ئايرىم دۇئا بار دەيدۇ، بۇ توغرىمۇ؟ بۇ ھەقتە تەپسىلى چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى سورايمەن.

يېڭى ئاينىڭ كىرگەن ياكى چىقىپ كەتكەنلىكىنى  مۇقىملاشتۇرۇشتا ئاسمان جىسىملىرىنى كۈزىتىش ئورۇنلىرىنىڭ ۋاقىت جەدۋىلىگە تايانساق بولامدۇ؟. مۇسۇلمانلار ئاينى كۆرۈش ئۈچۈن ئاسترونومىيىلىك كۈزىتىش ئەسۋابلىرىنى ئىشلەتسە بولامدۇ؟ ياكى پەقەت كۆز بىلەن كۆرۈش كېرەكمۇ؟. بۇ ھەقتە چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى سورايمىز.

بەزى ئىسلام دۆلەتلىرىدە ئاي كۆرۈلگەن بولسىمۇ، لېكىن مەن ياشاۋاتقان دۆلەتتە شەئبان ۋە رامىزان ئايلىرىنى 30 كۈن تولۇقلايدۇ، مەن نېمە قىلىشىم كېرەك؟. كىشىلەرنىڭ رامىزان توغرىسىدا ئىختىلاپ قىلىشىنىڭ سەۋەبى نېمە؟ چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى سورايمەن.

ئايالىم ئۆتكەن يىلى رامزاندا ھەيزدارلىق سەۋەبى بىلەن روزا تۇتالمىغان ئىدى، بۇ يىل رامزان كېلىشتىن بۇرۇن تۇتمىغان روزىسىنىڭ قازاسىنى قىلىشتىن ئىلگىرى ھامىلدار بولۇپ قالدى. دوختۇر ئۇنىڭ تېنىنىڭ ئاجىزلىقى سەۋەبى ۋ ە تۆرەلمىنىڭ نورمال يېتىلىشىنى كۆزدە تۇتۇپ ھامىلدارلىق ۋە بالا ئېمىتىۋاتقان مەزگىلدە قەتئى روزا تۇتماسلىقنى تەكىتلىدى. شۇنىڭ بىلەن ئايالىم قازا روزىسىنى تۇتمىدى. بۇ كۈنلەرنىڭ روزىسىنى قانداق قىلىدۇ؟ رامىزان كېلىشتىن بۇرۇن ئۆتكەنكى رامزاننىڭ قازا روزىسىنى تۇتمىسا قانداق بولىدۇ؟ بۇ ھەقتە تەپسىلى چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى سورايمەن؟.

رامىزان ئېيىدا سوھۇرلۇق يېيىشنىڭ پەزىلىتى ۋە بەرىكىتى توغرىسىدا نۇرغۇن ھەدىسلەرنى ئاڭلىدۇق، لېكىن بىز بەزى ۋاقىتلاردا كەچلىك تاماقنى كېيىنرەك يىگەنلىكىمىز ئۈچۈن سوھۇرلۇق يېيىشنى كۆڭلىمىز تارتمايدۇ، شۇنىڭ بىلەن بۇ بەرىكەتنى تەرك قىلىمىز، بىزگە بۇنىڭ گۇناھى بولامدۇ؟.

چېچىمنى ۋە يۈزۈمنى ئوچۇق قويۇپ روزا تۇتسام روزام توغرا بولامدۇ؟ خىزمەتكە بارغان ۋاقتىمدا چېچىم، بوينۇم ۋە قوللىرىم ئوچۇق قالىدۇ، باشقا جايلىرىمنى يۆگەيمەن بۇ توغرىمۇ؟ بۇ ھەقتە چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى سورايمەن؟.

كېچىدە ئەر-ئايال بىرگە بولغاندىن كىيىن بەزى ۋاقىتلاردا كۈندۈزى جىنسى ئەزاسىدىن سپېرما سۇيۇقلۇقى چىقىپ قالسا، بۇنداق ئەھۋالدا روزىدارنىڭ روزىسى بۇزۇلامدۇ؟ ناماز ئوقۇيدىغان ۋاقىتتا بۇنىڭ ئۈچۈن يۇيۇنۇش كېرەكمۇ؟.

ئېتىكاپنىڭ ئەڭ ئاز مۇددىتى قانچىلىك بولىدۇ؟، قىسقا ۋاقىت ئېتىكاپ قىلسىمۇ بولامدۇ ياكى بىرقانچە كۈن قىلىش كېرەكمۇ؟ بۇ ھەقتە چۈشەنچە بېرىلگەن بولسا.