Eid/Festival

بۇ مەدىنە مۇنەۋۋەرە پەيغەمبەرئەلەيھىسسالام مەسچىتىنىڭ10/12/1430ھـ2009-يىلى11-ئاينىڭ27-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسىنىڭ قىسقىچە مەزمۇنى بولۇپ، خۇتبنى پەزىلەتلىك شەيخ ئابدۇلمۇھسىن ئىبنى قاسىم سۆزلىگەن. خۇتبىدا مەككە مۇكەررىمىنىڭ ئۇلۇغ زېمىن ئىكەنلىكى، ھەرەم زېمىنىنىڭ پەزىلىتى، قۇربان ھېيت كۈنلىرى ۋە پائالىيەتلەر، ھېيت پەقەت يېڭى كىيىم-كېچەك كېيىش، ئويۇن-تاماشا قىلىش ئۈچۈن يولغا قويۇلماستىن بەلكى مۇسۇلمانلارنى ئاللاھقا شۈكۈر ئېيتسۇن ئۈچۈن يولغا قويۇلغانلىقى، مۇسۇلماننىڭ ئاللاھقا ئىتائەت قىلىپ ئۆتكۈزگەن كۈنلىرىنىڭ ھەممىسى مۇسۇلمان ئۈچۈن ھېيت-بايرام ئىكەنلىكى توغرىسىدا مۇھىم تەۋسىيەلەر ھۆزۈرۈڭلاردا.

ئاپتور ماقالىسىدا، سۆيگۈ-مۇھەببەتنىڭ ئىسلامدىكى ئورنى ۋە ئۇنىڭ تۈرلىرى ۋە پەزىلەتلىرى، يات جىنسلار ئارىسىدىكى بىنورمال ئالاقە ۋە ئۇنىڭ ئاقىۋىتى قاتارلىق سۆيگۈ-مۇھەببەتكە ئالاقىدار بولغان ئىشلارنى ئوچۇق يورۇتۇپ بېرىدۇ.

ئاپتور ماقالىسىدا 1-ئاپرىل «يالغانچىلار بايرىمى»نىڭ ماھىيىتى، شەرئى ھۆكمى ۋە ئۇنىڭ شەخس ۋە جەمئىيەتكە بولىدىغان يامان تەسىرى، يالغانچىلىقنىڭ ئىنسانغا دۇنيا ۋە ئاخىرەتتە ئىلىپ كىلىدىغان خەتىرى، مۇسۇلمان ھەرۋاقىت يالغانچىلىقتىن ساقلىنىشقا تىرىشىشىنىڭ لازىملىقى توغرىسىدا مۇھىم تەۋسىيەلەرنى قىلىدۇ.

ئاپتور بۇ ماقالىدا روزا ھېيت نامىزىنىڭ قاچان يولغا قويۇلغانلىقى، روزا ھېيت نامىزىنىڭ ئەھكاملىرى، قايسى ۋاقىتتا ئوقۇلىدىغانلىقى ۋە ئادا قىلىش تەرىقىسى، ھېيت نامىزى خۇتبىسى، ھېيت كۈنى قىلىش ياخشى كۆرۈلگەن ئىشلار قاتارلىق روزا ھېيت نامىزىغا دائىر مۇھىم بىلىملەر بىلەن ئوقۇرمەنلەرنى تەمىن ئەتكۈسى.

«قۇربان ھېيتى بىزدىن زادى قانداق روھنى تەلەپ قىلىدۇ؟» بۇ ماقالىدا، قۇربان ھېيتىنىڭ ھەقىقى ماھىيتى، نېمە ئۈچۈن ھېيت قىلىدىغانلىقىمىز، قۇربان ھېيتنىڭ ئۆرپ-ئادەت خاراكتىرگە ئىگە بايرام بولماستىن، بەلكى ئىسلام دىنىدا رەسمى يولغا قويۇلغان دىنى تۈس ئالغان بايرام ئېكەنلىكى ...قاتارلىقلارنى قۇرئان ھەدىستىن دەلىللەپ چۈشەندۇرىدۇ.

«قۇربان ھېيت نامىزىنىڭ ئوقۇلۇش ئۇسۇلى» بۇ ماقالىدا قۇربان ھېيت نامىزىنىڭ ئۆقۇلۇش ئۇسۇلىنى ھەنەپىي مەزھەبىگە كۆرە قۇرئان ھەدىسگە ئۈيغۇن ھالدا تەپسىلى چۈشەندۇرۇپ بېرىدۇ. قۇربان ھېيت بايرىمىنىڭ يېقىنلىشى مۇناسىۋىتى بىلەن بۇ ماقالىنى بېكىتىمىزدە ئېلان قىلدۇق.

«قۇربان ھېيتى»ناملىق بۇ ماقالىدا ئاپتۇر سۆزىنى تۆۋەندىكىدەك باشلايدۇ: مۇسۇلمان قېرىندىشىم! شۇ نەرسىنى ئېنىق بىلىڭكى، مۆمىنلەر ئۈچۈن دۇنيادا پەقەتلا ئۈچ ھېيىت بار بولۇپ، ئۇنىڭ بىرى ھەر ھەپتىدە تەكرارلىنىپ تۇرىدىغان جۈمە كۈنى، قالغان ئىككىسى يىلدا بىر قېتىمدىن كېلىدىغان رۇزا ۋە قۇربان ھېيتلىرىدىن ئىبارەتتۇر. پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مەدىنىگە كەلگەن چاغدا ئۇلارنىڭ ئوينايدىغان ئىككى كۈنى بار ئىدى. پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام كېلىپ،  "ئاللاھ تائالا سىلەرگە ئىككى كۈنىڭلارنى ئۇنىڭدىنمۇ خەيرلىك بولغان رۇزا ۋە قۇربان ھېيتىدىن ئىبارەت ئىككى كۈنگە تېگىشتۈرۈپ بەردى" دېدى. بۇنىڭ بىلەن ئاللاھ تائالا بىزگە ئويۇن ـ تاماشاغا تولغان ئىككى كۈننى، زىكىر، شۈكۈر، مەغپىرەت ۋە ئەپۇچانلىق كۈنىدىن  ئىبارەت بۇ ئىككى كۈنگە تېگىشتۈرۈپ بەردى.

«قۇربانلىققا دائىر ئەھكاملار ۋە ئۇنىڭ شەرتلىرى» ناملىق بۇ ماقالىدا، قۇربانلىق قىلىش ئورپ-ئادەت بولماستىن،بەلكى ئىسلام دىنىدىكى ئىقتىسادى ئىبادەتلەردىن ئىكەنلىكى، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ مۇسۇلمانلارنى قۇربانلىق قىلىشقا رىغبەتلەندۈرگەنلىكى، قۇربانلىق قىلىشقا قادىر بولالايدىغان كىشىلەرنىڭ قۇربانلىق قىلىشى تەكىتلەنگەن سۈننەت ئىكەنلىكى، ئۇنىڭغا ئائىت ھۆكۈم ۋە شەرت قاتارلىقلار توغرىسىدا تەپسىلى چۈشەنچە بېرىدۇ.

«قۇربانلىق قىلىشنىڭ ماھىيىتى »ناملىق بۇ ماقالە،قەلبى گويا مىھرى ــ شەپقەتنىڭ سەرچەشمىسىگە ئايلىنىپ كەتكەن بىر بوۋاينىڭ (يەنى، ئىبراھىم ئەلەيھىسسالامنىڭ) ئۆز يۈرەك پارىسىغا: "ئى ئوغلۇم! مەن سېنى بوغۇزلاپ قۇربانلىق قىلىشنى چۈشەپتىمەن، ئويلاپ باققىنا! سېنىڭ قانداق پىكرىڭ بار؟" دېگىنىدە، ياراملىق پەرزەنتىنىڭ "ئى ئاتا! نېمىگە بۇيرۇلغان بولساڭ، شۇنى ئىجرا قىلغىن، خۇدا خالىسا (ئۇنىڭغا) مېنى سەۋر قىلغۇچى تاپىسەن" دەپ قىلچە ئىككىلەنمەستىن،  جاۋاپ بەرگەنلىگىدىن ئىبارەت ئىمان، ساداقەتنى لەرزىگە سالىدىغان ئەشۇ تەسىرلىك مەنزىرىنى كۆز ئالدىغا كەلتۈرۈپ ئۆتىدۇ.